Zoektocht naar de Zijderoute

In een recordtijd van twintig minuten en zestien seconden passeren we de Tadzjieks-Oezbeekse grens, waarvan we zestien minuten lopen. Aan de Oezbeekse kant worden we besprongen door vijf geldwisselaars annex chauffeurs, waarvan de meest volhardende dingen blijft zeggen als 'Arjan Robben', 'Amsterdam' en 'Twente'. We bedanken hem voor de aangeboden diensten en wachten tot we onze man zien aankomen. Hij heeft een slecht schermpje in zijn Chevrolet waarop clips worden vertoond. "Dit lijkt wel Modern Talking," zeg ik tegen Yvonne. "No, C.C. Catch," zegt de jonge chauffeur. Nooit van gehoord, maar het klinkt geweldig. Hij zingt zachtjes mee met de tekst van "You are young", terwijl hij rakelings langs de tegenliggende Zastawa vrachtwagens scheert. Moge Allah ons bijstaan.

Geheel in de traditie van de oude Zijderoute bezoeken we de bazaar van Samarkand, waar nog altijd Chinese producten worden verhandeld, al is dat tegenwoordig vooral plastic rommel. Gelukkig is de centrale hal van de bazaar gevuld met lokale agrarische producten, zoals walnoten, druiven, rozijnen en perziken. Op de bazaar treffen we ook de eerste bedelaars van deze reis, vrouwen met kinderen op de arm die ons vreemd genoeg aanspreken in het Italiaans. Er is ook een klein opstootje, niet duidelijk waar dat over gaat. 

Vanaf de bazaar is het bijna drie kilometer lopen naar het Registan, ooit het epicentrum van Timurs machtige koninkrijk, dat zich uitstrekte van Bagdad tot aan Kaboel. 

Rondom het Registan staan drie enorme koranscholen, waarvan de oudste in de vijftiende eeuw is gebouwd. Vanaf de zuidelijke kant van het plein kun je de dertig meter hoge gebouwen goed overzien. De façades en minaretten zijn rijk gedecoreerd met mozaïeken, en de grote koepels zijn helder turkoois. Als het begint te schemeren, dat is nu rond zeven uur, worden de gebouwen beschenen door subtiel gekleurde lampen. Als ze aanspringen hoor ik Yvonne "oooh..." zeggen. Het is inderdaad een magisch gezicht... 

Het uitzicht op het Registan in Samarkand is een passend einde van deze eveneens magische reis. Hiermee komt ook, althans voorlopig, een einde aan onze zoektocht naar de Zijderoute, die ons naar zo veel bijzondere plekken bracht, zoals het (vermeende) geboortehuis van Marco O'Polo in een doodlopende steeg in Venetië, het kasteel dat kruisvaarders lieten bouwen in de Israëlische stad Akko, de handelsposten die metropolen werden, zoals Constantinopel en Isfahan, en de ooit machtige steden die zijn verzwolgen in de geschiedenis, zoals oud-Urgench en Pandzjikant; we overnachtten in een oude Karavanserai in Azerbeidzjan en in een yurt in de Karakum woestijn. Het is een fascinerende reis geweest, de afgelopen dertien jaar...