Tamil territorium

Op de derde dag van de reis leren we dat de weg langs de westkust van Sri Lanka breed genoeg is voor een heleboel combinaties van voertuigen, zoals twee tuktuks plus een bus, maar ook twee auto's, een tuktuk en een brommer, of twee tuktuks, een auto en een fiets. In elke combinatie zit minimaal één tuktuk, want daar stikt het van, ook al zijn die dingen vrij duur. Als de gewaardeerde weggebruikers een variant proberen die niet kan, zoals die van een tutuk, een bus, een brommer en een auto, dan gaat het (bijna) mis.

In de buurt van het dorp Chilaw pauzeren we bij een even grote als kleurrijke tempel ter ere van Murugan, hindoe-god van de oorlog en patroonheilige van de Tamils, in wier territorium we nu zijn beland. De meeste Tamils wonen langs de kust aan de noordelijke zijde van het eiland; de rest van het land wordt gedomineerd door Singalezen. Hoewel beide bevolkingsgroepen al meer dan duizend jaar geleden kwamen aanwaaien uit India, zijn de culturele verschillen groot, aangezien ze een volstrekt andere taal spreken en een andere religie aanhangen: vrijwel alle Tamil zijn hindoe, terwijl de meeste Singalezen boeddhist zijn. In de koloniale tijd hebben de Britten bewust verdeeldheid gezaaid, door de Tamil-minderheid bevoorrechte posities te geven en ze opstandige Singalezen te laten executeren. Zo plantte de bezetter zaadjes voor bloedige conflicten, decennia later.

Aan het begin van de middag bereiken we heelhuids de Backwaters Lodge, vlak bij het Wilpatu Natuurreservaat. Het is mogelijk om een file-safari te doen door het wildpark, in de hoop daar een panter te storen in zijn semi-natuurlijke habitat, dus we reserveren in plaats daarvan een boottochtje op de Uppu Aru, de Zoute Rivier. Een zachtaardige meneer uit het dorp boomt ons bootje over het kalme water, af en toe wijzend naar een rivierarend, reiger, zwaluw, ijsvogel of pauw. Na deze geweldige tocht blijven we even op een vlonder genieten van de zonsondergang en de serene stilte.

De volgende morgen worden we rond zes uur gewekt door aapjes die over het dak rennen. De eigenaar van de lodge had ons al gewaarschuwd, want "ze zijn luidruchtig en maken alles kapot." Het zijn dus net mensen.

Nisha rijdt ons naar Anuradhapura, alwaar we de trein nemen naar het hoge noorden. De trein hobbelt rustig langs vijftig tinten groen, van de felgekleurde jonge rijstscheuten tot het donkere gebladerte der bananen. In onze wagon wordt op een TV-scherm een kolderieke Bollywood-film vertoont, gelukkig zonder geluid, en staat de airco op standje invriezen.

Lekker fris arriveren we op eindstation Jaffna, waar in 1983 de burgeroorlog begon. 's Avonds lees ik een paar uur over de wreedheden van zowel de Tamil Tijgers, het Sri Lankaanse leger alsook de Indian Peace Keeping Force - inderdaad een belachelijk slecht gekozen naam, aangezien ook zij oorlogsmisdaden begingen. Interessante verhalen, maar niet zo bevorderlijk voor de nachtrust en geen gezellig materiaal voor een blog. Samengevat: In 2009 werden de Tamil Tijgers definitief verslagen. Na de oorlog is de positie van de Tamil-minderheid een stuk verbeterd, waardoor de etnische spanningen langzaam zijn afgenomen. De huidige economische crisis in Sri Lanka moet gaan bewijzen of dat voldoende is geweest...

In Jaffna bezoeken we de Nallur Kandaswamy Kovil, een hindoe-tempel ter ere van Murugan, de eerder genoemde favoriet van de Tamils. Zoals bij alle tempels schoppen we snel onze stappers uit, en voor deze specifieke tempel moet ik als man ook mijn bovenlijf ontbloten. We treffen het, want er is net een processie aan de gang. Onder begeleiding van een duo met een nadaswaram en een thavil, respectievelijk een meter lange toeter die qua geluid doet denken aan een verkouden klarinet en een buiktrommel die rechts wordt bespeeld met de hand en links met een korte drumstok, schuifelen de gelovigen om een overdekt vierkant heiligdom met vier poorten. Bij elke poort stoppen ze om een buiging te maken, de handen tegen elkaar. De stoet schuifelt verder onder een zuilengalerij, met aan de buitenmuur kleine erkers met altaars voor de vele goden. De oeroude muziek, maar vooral de devotie en overgave van de gelovigen maken indruk op ons.

We rijden door naar Point Pedro, het meest noordelijke puntje van het eiland, en gaan dan terug naar ons hotel. Te voet verkennen we een paar straten in de omgeving. Overal zwerft afval en het verkeer is hectisch, maar we vinden het prachtig. Op de stoep ligt een mooie jute zak uit Pakistan, die we meenemen, en bij een stalletje langs de weg koop ik schitterende nieuwe slippers voor tweehonderd roepies, ongeveer een euro.

Morgen keren we op onze schreden terug naar de oude stad Anuradhapura, duizenden jaren geleden de bakermat van het Singalese Koninkrijk. Dan verlaten we weer het Tamil territorium.