Smeltwater

Argentinië is een belachelijk groot land; de vlucht van Buenos Aires naar El Calafate is bijna drieduizend kilometers lang. We vliegen over Patagonië, ooit een jungle met allemaal dinosauriërs, tot ineens het Andes-gebergte omhoog schoot en de regenwolken boven het huidige Chili bleven hangen. Daarna veranderde Patagonië in een koude steppe.

Het dorp El Calafate is uitvalsbasis voor pret in de bergen, waardoor het qua sfeer enigszins lijkt op het Canadese Banff en het Chileense Pucon. In de houten huisjes langs de hoofdstraat bevinden zich restaurants of winkels met souvenirs en stoere kleding.

Aan de rand van het dorp wandelen we door de Nimez lagune, geliefd door vogels en, ondanks een vrij hoog hek, ook door straathonden. De hele route worden we begeleid door een herdershond, en zo nu en dan door nog twee van z'n kameraden. De aanwezigheid van honden in een vogelreservaat is niet zo gelukkig; de drie schooiers rennen steeds achter een grote valk aan en happen in de lucht naar z'n staart, gelukkig zonder resultaat.

Op tien minuten rijden met een shuttle bus van El Calafate staat een modern museum met de naam Glaciarium, waar je alles kunt leren over sneeuw en ijs in Patagonië. We slaan de uitleg over acht soorten gletsjers even over en genieten van de inspirerende verhalen over ontdekkingsreizigers, zoals de excentrieke Italiaanse frater Alberto de Agostini, die hier op jonge leeftijd arriveerde en vijftig jaar zou blijven. Er zijn mooie foto's van de frater, waarop hij in habijt de bergen beklimt, meestal met een camera en meetapparatuur op z'n rug. Hij deed baanbrekend wetenschappelijk onderzoek en hielp de kleine groep indianen die niet waren vermoord door de Spanjaarden.

In het museum worden de toeristen die hier naartoe zijn gevlogen gewaarschuwd voor de opwarming der aarde, die onder andere zal leiden tot massaal uitsterven van allerlei diersoorten, behalve dan van de homo sapiens, want die redt zich wel, net als de blattodea (kakkerlak). Yvonne en ik zijn naar verwachting in 2050 helemaal klimaatneutraal, oftewel onder de groene - tegen die tijd bruine - zoden. Als extraatje gaan we de CO2 uitstoot van onze gehele sabbatical compenseren, door middel van een project voor betere ovens in India en het planten van bomen in Afrika.

Het stormt in de haven Puerto Bandera, wit schuim stuift over de golven van het Lago Argentino, een grillig meer van honderden meters diepe valleien gevuld met smeltwater van de Patagonische ijskap. Bij een kleine kiosk kopen we kaartjes voor Nationaal Park Los Glaciares - even oppassen dat de briefjes van duizend niet wegwaaien of scheuren door de wind. Even later stampen we met een grote catamaran over het meer, het water spoelt over de ramen van het tweede dek.

Als we in iets rustiger vaarwater komen, durven we als eerste naar het buitendek, de deur gaat wel moeilijk open door de harde wind. Urenlang kijken we uit over het schuimende, ondoorzichtige meer, turquoise van kleur door de lage temperatuur en het gruis, aan alle kanten ingesloten door lage bergen, met daarachter een paar scherpe kammen met besneeuwde toppen. In het water drijven kleine ijsbergen. We hebben nog nooit een mooier landschap gezien...

De boot legt aan bij de Puesto de las Vacas, een landtong die alleen via het water is te bereiken, omdat het aan de kant van Chili is afgesloten door hoge bergen en gletsjers. Het lijkt alsof we helemaal alleen zijn, aan het einde van de wereld. De kleine baai ligt goed beschut en de zon schijnt, dus het voelt als een eerste lentedag in Nederland. Aan het water staat een kleine houten barak, die lang geleden een buitenpost was van een gigantische boerderij, voor dit gebied een beschermd natuurpark werd. Tussen 1990 en 1996 woonde hier een Fins gezin, die de koeienplaag probeerde in te dammen door de beesten dood te schieten en het vlees te verkopen. Toen de zoon overleed, vertrokken ze; sindsdien hebben de duizenden wilde koeien het rijk weer alleen, helaas met flinke natuurschade tot gevolg.

We besluiten de tocht met een bezoek aan de Perito Moreno, één van de weinige gletsjers die niet is gekrompen de afgelopen decennia. We varen langs de zeventig meter hoge wand, waar het ijs bestaat uit sneeuw die vijfhonderd jaar geleden is gevallen. Het dek van de catamaran staat vol, maar je kunt een speld horen vallen...