Tropisch Tirana

Vanuit het noorden vallen we Tirana binnen, op zoek naar een hotel met een veilige en vooral grote parkeerplek voor Max. Na wat rondjes door het vrij drukke centrum van de stad vinden we in de wijk Blloku een goede optie in Hotel Grand, waar we twee nachten boeken.

Blloku is een uitgaanswijk in opkomst, die ons doet denken aan Palermo Viejo in Buenos Aires, mede vanwege de tropische temperaturen. Er staan grote villa's en woonkazernes uit het begin van de twintigste eeuw, met rode dakpannen die doen denken aan Chinese tempels, en flatgebouwen van na WO II. De meeste panden zijn gerenoveerd en hebben een vrolijke kleur gekregen. Rond het middaguur is het stil op straat, maar vanaf een uur of vijf komt de horeca weer tot leven. Dankzij een avondklok is het na middernacht muisstil.

Aan het publiek kun je zien dat je in Oost-Europa bent. Veel mannen zijn fors, netjes geknipt en gehuld in sportkleding; de vrouwen zijn slank, zorgvuldig opgemaakt en gekleed op zomers weer. Langs de hippe horeca rijden dure auto's. Mercedes S klasse, Audi R8, Porsche Cayenne... allemaal gloednieuw, zwart van kleur en met getinte ramen. Mooi dat mensen dergelijke auto's kunnen betalen, in een land met een BNP van € 3.000 per inwoner. Per jaar. 

Tijdens het communisme was dit deel van de stad uitsluitend toegankelijk voor bobo's van de Partij van de Arbeid, die hier in weelde leefden. Schuin tegenover ons hotel staat de inmiddels vervallen villa waar dictator Hoxha ooit woonde. Boven de deur hangt nog steeds de vlag van Albanië, bloedrood met een tweekoppige zwarte adelaar. 

Het zal deze zondag heet worden, meer dan 35 graden, dus we gaan vroeg de stad in. Tirana is om acht uur 's ochtends nog uitgestorven. Een hond loopt op de lege zesbaans Bulevardi Dëshmorët e Kombit, de Boulevard van de Nationale Martelaren. Langs deze weg staan bijna alle belangwekkende gebouwen van de stad, in de stilo van het Italiaans fascisme, zoals het Presidentieel Paleis, de Nationale Kunstgalerie, een aantal ministeries en het voormalige Hotel Dajti, waar buitenlandse diplomaten werden ondergebracht en afgeluisterd. De boulevard eindigt op het Skanderbegplein, een betegelde vlakte met het beeld van een meneer op een paard: dat is dus Skanderbeg, die won van een miljoen Ottomaanse soldaten maar bezweek door één mug met malaria. Ik kan helaas niet goed zien of de mug ook in het beeld is verwerkt. Voor het historisch museum, dat helaas is gesloten vanwege renovaties, staat een grote witte tent waar mensen zich kunnen laten vaccineren tegen Covid 19. 

De andere hoek van het plein wordt opgesierd door de Et'hem Bey moskee, een van de oudste gebouwen van de stad, die we staan te bewonderen als een meneer ons gebaart of we even binnen willen kijken. Natuurlijk willen we dat! Hij opent de poort, laat ons binnen en sluit snel achter ons af, terwijl wij ons vergapen aan de muurschilderingen. Hij opent zelfs het deurtje naar de smalle wenteltrap van de minaret, die ik snel beklim. We bedanken hem, ook met wat Leks, en gaan weer verder.

Bunk'Art 2 wordt gezien als een van de topattracties van de stad, en dat is helemaal terecht. Dit museum, gevestigd in het oude tunnelstelsel onder de regeringsgebouwen, vertelt in detail hoe de Sigurimi, de gevreesde geheime dienst, duizenden mensen martelde en/of ombracht. Het is deprimerend hoe wreed mensen kunnen zijn, maar gelukkig heeft het sociaal-fundamentalisme ook een hilarische kant. 

Op 25 april 1975 vaardigt de Albanese regering een decreet uit dat van toepassing is op alle bezoekers aan het land. Artikel 1: "De grensautoriteiten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken weigeren toegang tot de Volksrepubliek Albanië aan alle vreemdelingen wier uiterlijk niet in overeenstemming is met de socialistische esthetiek, waaronder mannen met lang haar als van een vrouw, overdreven bakkebaarden, wilde baarden en/of ongepaste kleding, evenals vrouwen in korte rokjes." Bezoekers die niet voldoen aan de vereisten kunnen op de luchthaven een kapper of kledingwinkel bezoeken.

Even bijkomen van alle onderaardse ellende op een leuk terras. Daarna is het inmiddels zo heet dat we afkoelen in het nieuwe Toptani Shopping Center. Zeven verdiepingen met meer dan een hectare aan winkelvloer, wat een feest. Vreemd genoeg is de merkkleding hier zo mogelijk nog duurder dan in Nederland. Een zwembroek van Tommy Hilfiger kost makkelijk een Albanees weeksalaris.

We sjokken terug naar Hotel Grand en rusten even uit. Dan eten we traditionele Albanese gerechten bij restaurant Mullixhiu, waarvan de chef een tijdje heeft gewerkt bij Noma, volgens menigeen het beste restaurant ter wereld. Na het diner wandelen we door het Grote Park, langs het artificiële Farka meer, samen met vele vrolijke en ontspannen Tiraniërs. Het is nog steeds héél warm...