Rivièra en Ruïnes

Turkije heeft meer dan dertig internationale luchthavens, waarvan een stuk of acht aan de Middellandse Zee. Met name de kust aan weerszijden van Antalya is normaliter populair, ook onder de Nederlanders, maar dit jaar zijn er vrijwel uitsluitend Russische toeristen, die zich niet laten afschrikken door een beetje bosbrand of Covid-19. 

Over dat laatste gesproken: De cijfers van het Turkse Ministerie van Binnenlandse Zaken zijn... opmerkelijk. Slaat in het religieuze binnenland van Konya de teller nog uit richting vierhonderd Corona-gevallen per honderdduizend inwoners, aan de kust is de besmettingsgraad ineens tien keer zo laag. Misschien komt dat door de gezonde zeelucht? Een Turkse man die ik ernaar vraag voorspelt dat de cijfers na het toeristenseizoen weer spectaculair zullen stijgen. Hij geeft er een knipoog bij.

In vijf dagen rijden we ruim duizend kilometer langs de kust, van Manavgat naar Gallipoli, met tussenstops in Kemer, Fethiye, Kuşadasi en Bergama. 

De eerste stop is Kemer, waar alle winkels hun waar in het Russisch aanprijzen. De Çekirdeksiz Mandalin Camping, op loopafstand van het centrum, is een oude mandarijnengaard waar we Max met wat passen en meten tussen de takken manoeuvreren. Er is een handjevol andere gasten, allemaal op vakantie in eigen land. We wandelen naar het strand, dat vol staat met bedjes. Ongeveer de helft is bezet, vooral door Russen, en veel badgasten liggen te slapen. Yvonne kan bij de barman drinken bestellen in het Russisch, dat is handig. 

Na het diner bij een Italiaan, waar Koos Alberts ooit regelmatig met vijftig fans kwam eten, maak ik een praatje met de eigenaar van de camping. Hij was sales manager bij een van de mega-hotels bij Manavgat, tot bijna iedereen werd ontslagen vanwege Covid. Daarna werd hij callcenter medewerker bij Vodafone en begon hij tegelijkertijd een camping in de oude tuin van zijn familie. Ondanks alles loopt het best goed. 

De kustweg van Kemer naar Fethiye bestaat uit honderden stijgende en dalende bochten, soms langs steile kliffen. Vanuit de hoogte zien we in een fel turquoise baai een goudgeel strand liggen. Bij een tentje in een lagune drinken we sade kahve (ongefilterde koffie zonder suiker) en çay (sterke thee, niet te drinken zonder suiker) terwijl we kijken naar een school vissen en twee zeeschildpadden van bijna een meter groot. 

Iets ten noorden van Fethiye vinden we een handvol campings, die er tamelijk droevig uitzien. Een zwik kleine tentjes staat op kunstgras tegen elkaar aan, beschermd tegen de zon door een dak van groene netten. We rijden het terrein op van de camping die ons het beste lijkt. Rechts ligt het wrak van een brommer, zonder wielen, voor een goor toilet. De beheerder wijst naar het strand, waar twee oude campers staan. Wij mogen achter die campers staan. We kijken elkaar aan, en ongeveer tien seconden later rijden we richting een hotel in het centrum. Jakob had gelijk: het is lastig om goede campings te vinden in Turkije.

Voor 35 eurootjes per nacht logeren we bij Hotel Status, met zwembadje en op vijf minuten wandelen van de boulevard van Fethiye. De volgende dag monsteren we aan op de boot van Kardeşler, voor een dagtocht langs twaalf mooie eilanden. Op vier plekken gooit de bemanning het anker uit, waarna gastvrouw Zuzu iets roept en iedereen van boord springt. Ze komt speciaal naar ons toe met een Engelse tekst, omdat we de enige zijn die geen Turks spreken. Zuzu zegt dat ze ons nog herkent van de vorige keer dat we deze tocht deden, negen jaar geleden. Tijdens het varen hebben we leuke gesprekken met een stel uit Düsseldorf, die ooit zijn geëmigreerd uit Turkije. Sympathieke mensen.

Na Fethiye rijden we naar Kuşadasi, iets van driehonderd kilometer verder westelijk. Na een lange en pittige rit bereiken we een boulevard vol horeca - rechts de Burger King, links een Hilton Double Tree. Het lijkt ons sterk dat hier een camping zit, zoals Google Maps aangeeft, maar dan zien we ineens een bordje met Yat Camping. Wat een geweldige locatie... en het is nog een leuke plek ook. Tijdens het diner hebben we uitzicht op het fort van Kuşadasi, dat op een landtong in zee ligt, en negeren we de grijze Amsterdammer die aan zijn disgenoten opsomt wat ze allemaal aan boord van het vliegtuig hebben gekregen aan versnaperingen. Zijn stem klinkt overigens als die van Oboema. "Dat zijn ook Nederlanders," zegt de ober, die onze taal heeft geleerd van zijn broer in Uden. We knikken beleefd. 

Zondagmorgen om iets over negenen staan we bij de opgravingen van de stad Efeze, die haar naam heeft gegeven aan het Turkse bier Efes. Drieduizend jaar geleden is Efeze gesticht door een prins uit Athene, die in Delphi van het orakel had begrepen dat een vis en een zwijn hem de geschikte locatie zouden aanwijzen - rare jongens, die Grieken. 

Na een paar eeuwen gedoe met verschillende stammen van rondom de Zwarte Zee, werd Efeze rond het jaar nul overgenomen door de Romeinen. In die tijd woonden er een kwart miljoen mensen, best veel, maar tegenwoordig komen er tien keer zo veel bezoekers per jaar. Dat is begrijpelijk, want het is de best bewaarde klassieke ruïne van de Mediterranée. De gevel van de oude bibliotheek is nog vrijwel intact en prachtig.

Ik heb me goed voorbereid op dit bezoek, niet door saaie verhalen te lezen over Griekse goden en Romeinse keizers, maar door de aanschaf van kattensnoepjes. Ik geef er een paar aan elke kat die ik tegenkom, met als gevolg dat we op de weg terug negen katten om ons heen hebben. 

We beginnen de zondag met Efeze en we sluiten hem af met Pergamon, eveneens een grote stad in de klassieke oudheid, en met een vergelijkbare geschiedenis. Het aardige van Pergamon is dat het ligt op een driehonderd meter hoge heuvel, die onder andere met een kabelbaan is te bereiken. Net voordat we willen instappen, zegt de conducteur: "A little wind. No problem." Dus even later zwaaien we vervaarlijk heen en weer aan een kabel.

Nog een beetje draaïerig van de zweefvlucht bekijken we de Akropolis, of wat daarvan over is na een plundertocht door de Duitsers. Rondom het grote en belachelijk steile amfitheater stonden de belangrijkste gebouwen. Een stukje verderop was de legendarische Tempel van Zeus, een abbatoir om de goden blij te maken - dat zijn óók rare jongens, die Romeinen. Nu zie je alleen nog drie grote bomen op een paar meter hoge fundering; de tempel staat in het Pergamon Museum in Berlijn. 

Vanaf het oude Pergamon heb je mooi uitzicht over het hedendaagse Bergama. Aan de andere kant van de stad ligt onze camping, tussen een paar huizenblokken en achter een groot restaurant voor al uw bruiloften en partijen. De tuin van het restaurant staat vol tafels en met tule versierde stoelen, volgens de eigenaar voor een 'kleine bruiloft met een beetje zachte muziek'. De camping is een klein en prettig grasveld met bomen, dat we alleen hoeven te delen met een paar huisdieren. Mede dankzij de kattenbrokjes worden we dikke vrienden met een jong katje en een jonge hond. We hebben vooral onze handen vol aan het katje, dat nergens bang voor is. Ze springt op de reserveband, door het raam van de auto op ons bed en vanuit de auto naar de waslijn, waar ze uit valt.

Op maandag rijden we een heel eind naar Troye, dat nu niet veel meer is dan een hoop stenen. Toch leuk om op deze legendarische plek te zijn geweest. Vlak bij de opgraving ligt een camping, maar het is nog vroeg dus we rijden door naar de ferry van Çanakkale naar Eceabat, over het water van de Dardanellen. Tijdens WO I hebben de geallieerde troepen hier elf maanden lang geprobeerd het schiereiland Gallipoli te veroveren en zo druk te zetten op Constantinopel, maar na 50.000 slachtoffers aan beide zijden gaven de geallieerden het op. De Ottomaanse overwinning wordt nog altijd gezien als de geboorte van de Turkse natie.

Voor ons eindigt op Gallipoli onze rit langs de Turkse kust. Morgen rijden we weer naar Edirne, aan de grens met de EU.