Bestemming

Het gaat niet om de bestemming maar om de reis, vandaar dat we met volle teugen genieten van een zeventien uur lange tocht.

Zodra we de vertrekhal van Schiphol betreden, mogen we direct door de draaideur weer naar buiten om aan te sluiten bij een rij langs de vele hoogtepunten van onze nationale luchthaven, eerst langs de glazen façade van de vertrekhal, dan door een andere draaideur terug de hal in en vervolgens via een trap naar de eerste verdieping, waar we ruim een uur de smaakvolle architectuur bewonderen alvorens onze bagage wordt gecontroleerd door één van de drie werknemers die vandaag op hun werk zijn verschenen.

Aan gene zijde van de douane gebruiken we snel een exquise doch betaalbare lunch bij een van de sfeervolle etablissementen - ik meen me te herinneren dat de uitspanning de naam McDonald's draagt - en daarna wandelen we naar ons vliegtuig. Doordat voornoemde drie beveiligers ook het vliegtuig bevoorraden, tanken en van de gate slepen, kunnen we twee uur extra gebruikmaken van de comfortabele fauteuils in de Airbus van Turkish Airlines. Wat een geluk! We hebben er graag voor over dat we een half uur moeten spurten door de reusachtige nieuwe luchthaven van Istanboel, om nét op tijd te zijn voor onze connectie. Om half vier 's nachts laten we ons vallen op het goudkleurige bed in het Shah Palace Hotel. We zijn op onze plaats van bestemming: Bakoe.

De volgende morgen kijken we de kamer rond, een ruimte van vijf bij acht meter, ingericht met massieve meubels van nep-mahonie en nep-goud, hoge ramen en zware goudkleurige gordijnen. Aan de zacht-lila muren hangen reproducties van miniatuur-schilderijen over de strijd van de Safaviden tegen de Shirvanshahs, vijf eeuwen geleden. We leren daar alles over tijdens een stadswandeling met Gani, een slimme jongeman van ca. 35 jaar. Hij legt ook uit dat Azerbeidzjan zich geopolitiek in een lastige positie bevindt, omdat het land is ingeklemd tussen de grootmachten Turkije, Iran en Rusland, terwijl veel inwoners zichzelf beschouwen als Europeaan. Hij benadrukt dat het, ondanks 97 procent moslims, een seculiere staat is.

We dwalen door de oude medina langs eeuwenoude woonhuizen, moskeeën, paleizen en een mysterieus bouwwerk waarvan onbekend is wanneer het is gebouwd, welke functie het had en waarom het Maagdentoren heet. Bakoe was een klein stadje toen hier rond 1860 olie werd gevonden. Veertig jaar later woonden er een paar honderdduizend mensen, waaronder veel immigranten uit Europa en Rusland. Een deel van de oude stadsmuren werd gerecycled voor woningbouw, en verschillende Poolse architecten ontwierpen grote panden volgens de laatste Europese mode, zoals het stadhuis van Bakoe, dat sterk lijkt op dat van Parijs.

Een puissant rijke oliebaron liet als verrassing voor zijn vrouw een exacte kopie van een neo-gotisch paleis bouwen, omdat ze tijdens een gezamenlijk bezoek aan Frankrijk zo enthousiast was geweest over het origineel. In 1920 vielen de Bolsjewiekse soldaten te paard hier met de deur in huis. De oliemagnaat schoot een paar soldaten dood en daarna zichzelf, omdat hij wel wist hoe dit ging aflopen. Zijn vrouw werd opgesloten in de kelder, tot ze werd meegenomen door een Turkse diplomaat. Tegenwoordig is dit pand het Paleis van Geluk, de officiële huwelijkslocatie van de stad.

Voor een paar manat nemen we een taxi naar het Heydar Aliyev Center, een organisch gebouw ontworpen door Zaha Hadid, dat een mooie verzameling huisvest van regionale muziekinstrumenten en klederdracht. Voor we een kijkje nemen in het Tapijtmuseum, een gebouw dat lijkt op een opgerold tapijt, varen we een rondje in een elektrische gondel door de zwembad-achtige kanaaltjes van Kiçik Venesiya, oftewel Klein Venetië. Deze attractie is erg populair bij gezinnen uit het Midden-Oosten.

Omdat we niet genoeg manats meer hebben, moeten we onze lunch betalen in euro's. De serveerster brengt de manager van het restaurant, die bij ons aan tafel komt zitten om uit te rekenen hoe veel manats hij moet teruggeven van 50 euro. Ik laat hem even begaan op zijn telefoon, maar als hij boos begint te kijken zeg ik dat we dertig manat terugkrijgen. "Bakhshish?" vraagt de serveerster.

In de donkerblauwe hemel boven het middeleeuwse centrum zien we de 160 meter hoge vlammen en vlaggen die worden vertoond op de Vlammentorens. Wij draaien rondjes in een ouderwetse draaimolen; de stedelingen flaneren heen en weer langs de boulevards. Bakoe is een vrolijke en ontspannen bestemming.